1. Structureel en reëel evenwicht
Materieel evenwicht wil zeggen dat de begroting een positief eindsaldo heeft. Naast materieel in evenwicht dient een begroting ook structureel in evenwicht te zijn. Dat wil zeggen dat de structurele baten voldoende zijn om de structurele lasten te dekken. Daarmee is de raad in staat om vast te stellen of sprake is van een structureel en reëel evenwicht in de begroting en de meerjarenraming.
Conclusies
- deze begroting is materieel sluitend voor de begrotingsjaren 2023, 2024 en 2025;
- deze begroting is structureel in evenwicht voor de begrotingsjaren 2023, 2024 en 2025;
- deze begroting is reëel in evenwicht voor alle begrotingsjaren 2023 tot en met 2025.
- deze begroting is structureel niet in evenwicht in begrotingsjaar 2026, vanwege een door het Rijk verwerkte korting op het gemeentefonds (bij alle gemeenten) zonder een duidelijk alternatief voor andere dekkingsmiddelen.
In onderstaande tabel geven we deze conclusies samengevat weer. Het sluitend zijn van de begroting ziet u terug in onderdeel A, Overzicht van baten en lasten. Onder deze tabel lichten we achtereenvolgens het reëel en het structureel evenwicht nader toe.
Reëel evenwicht
Het begrip reëel evenwicht heeft betrekking op het realisme van de ramingen en de motivering daarvan. In deze begroting zijn er geen te realiseren taakstellingen en baseren we alle ramingen op reële verwachtingen. Ook maken we niet of nauwelijks gebruik van stelposten. Wij hebben alleen stelpost voor een reële onderuitputting van kapitaallasten die jaarlijks optreedt vanwege vertragingen in de uitvoering van investeringen. Verder hebben we een stelpost opgenomen vanwege de groei van onze gemeente. Door verschuivingen in de bouw en oplevering van nieuwe woningen verschuift ook de omvang van de algemene uitkering en de bijbehorende extra uitgaven in de meerjarenraming. Dit ongewenste effect op de begroting is met deze stelpost groei opgelost. Tot slot is in deze begroting vanwege de wereldwijde ontwikkelingen en verwachte hoge inflatie een stelpost voor prijsindexaties opgenomen. Wij schatten deze stelposten als realistisch.
Met deze bevindingen stellen we dat de begroting reëel in evenwicht is.
Structureel evenwicht
Van structureel evenwicht is sprake als de structurele lasten worden gedekt door structurele baten. Voor de bepaling van het structureel evenwicht worden alle incidentele baten en lasten en alle mutaties in de reserves, met uitzondering van kapitaalreserves, buiten beschouwing gelaten. Het saldo wat daarna overblijft, is het saldo van structurele lasten en baten.
Uit onderstaande tabel blijkt dat het structurele saldo in de jaren 2023, 2024 en 2025 van deze begroting voordelig is en dat er dus sprake is van structureel evenwicht tot 2026. Vanaf 2023 is er in de formatie al rekening gehouden met de groei van de gemeente de komende jaren. De structurele lasten gaan in dit geval voor de baten uit. De structurele lasten in 2023 en 2024 worden opgevangen door een incidentele onttrekking uit de reserve. Vanaf 2025 worden deze lasten opgevangen door structurele baten.
Tabel A structureel evenwicht
| 2023 | 2024 | 2025 | 2026 |
|---|
Resultaat na bestemming | 37.093 | 587.476 | 272.428 | -763.535 |
Incidentele lasten | 771.600 | 126.000 | 10.000 | - |
Incidentele baten | -70.000 | - | - | - |
Incidentele toevoegingen aan reserves | 454.026 | 454.026 | 454.026 | 454.026 |
Incidentele onttrekkingen aan reserves | -820.576 | -662.576 | -56.576 | -56.576 |
Structureel saldo van de begroting | 372.143 | 504.926 | 679.878 | -366.085 |
|---|
Structureel evenwicht | Ja | Ja | Ja | Nee |
|---|
Resultaat na bestemming (incl. reservemutaties) | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 |
|---|
Incidentele lasten | | | | |
Programma | | | | |
1 Bestuur, dienstverlening en veiligheid | - | - | - | - |
2 Samenleving | | | | |
- Tijdelijke huisvestingskosten bijzonder onderwijs | 39.000 | 81.000 | - | - |
- Sportplek Waterlooppad en Dementievriendelijk maken gemeente | 85.000 | 45.000 | 10.000 | - |
3 Wonen en Ruimte | | - | - | - |
- Implementatie Omgevingswet | 160.000 | - | - | - |
- Duurzaamheidsagenda (subsidieregeling eindigt 2023) | 180.000 | - | - | - |
- Energietransitie (projectbudget) | 50.000 | - | - | - |
- Rijndijk van gas los (projectbudget) | 30.000 | - | - | - |
- Eenmalig budget invest impuls verkeersveiligheid | 100.000 | - | - | - |
- Klimaatadaptieve maatregelen riolering (eindigt in 2023) | 100.000 | - | - | - |
4 Overhead | | - | - | - |
- Eenmalig budget voor verbeteren archief en informatiebeheer | 27.600 | - | - | - |
| | | | |
Saldo Incidentele lasten | 771.600 | 126.000 | 10.000 | - |
|---|
Incidentele baten | | | | |
Programma | | | | |
2 Samenleving | | - | - | - |
- Eenmalige subsidiebijdrage Sportplek Waterlooppad | -20.000 | - | - | - |
3 Wonen en Ruimte | | - | - | - |
- Bijdrage rijk budget invest impuls verkeersveiligheid | -50.000 | - | - | - |
| | | | |
Saldo incidentele baten | -70.000 | - | - | - |
|---|
Saldo incidentele lasten en baten | 701.600 | 126.000 | 10.000 | - |
|---|
Incidentele toevoegingen aan de reserves | | | | |
Algemene Dekkingsmiddelen | 454.026 | 454.026 | 454.026 | 454.026 |
| | | | |
Saldo Incidentele toevoegingen aan reserves | 454.026 | 454.026 | 454.026 | 454.026 |
Incidentele onttrekkingen aan de reserves | | | | |
Algemene Dekkingsmiddelen | -820.576 | -662.576 | -56.576 | -56.576 |
| | | | |
Saldo Incidentele onttrekkingen aan reserves | -820.576 | -662.576 | -56.576 | -56.576 |
|---|
| | | | |
| 335.050 | -82.550 | 407.450 | 397.450 |
|---|
Incidentele lasten en baten
Indien bestaand structureel beleid, niet zijnde een tijdelijke geldstroom, binnen de termijn van drie jaar een wijziging ondergaat dan worden de daarmee samenhangende lasten of baten in het begrotingsjaar niet als
incidenteel aangemerkt.
In bovenstaande tabel is per programma aangegeven welke posten incidenteel van aard zijn. Een toelichting op deze incidentele laten en baten staat hieronder.
Programma | Toelichting |
|---|
1. Bestuur en dienstverlening | geen |
2. Samenleving | - door krapte zijn er tijdelijke noodlokalen bij het Avontuur geplaatst. Hierdoor zijn er incidentele lasten voor huur in 2023 en 2024 en het verwijderen van de noodlokalen in 2024 voor in totaal € 39.000 in 2023 en € 81.000 in 2024.
- Voor de campagne gezonde leefstijl in in 2023 en 2024 incidenteel € 35.000 budget beschikbaar.
- In het nieuwe woonwijk Verda Vista ontwikkelen we aan het waterlooppad een sport en speelplek. Dit doen we samen met de bewoners. Hiervoor ontvangen wij ook een suibsdiebijdrage vanuit de provincie. De eenmalige kosten hiervan bedragen € 40.000 in 2023. In 2023 verwachten wij hiervoor een bijdrage van € 20.000 van de provincie.
- Voor het dementievriendelijk maken van de gemeente is er incidenteel € 10.000 budget in 2023 t/m 2025.
|
3. Wonen en Ruimte | - Voor de implementatie van de Omgevingswet is een incidenteel budget van € 160.000 beschikbaar in 2023.
- Voor de subsidieregeling van de Duurzaamheidsagenda is in 2023 een budget van € 180.000. Deze subsidieregeling loopt tot en met 2023.
- Voor het project Energietransitie is in 2023 een projectbudget beschikbaar van € 50.000 en voor het project Rijndijk van gas los € 30.000.
- Om de verkeersveiligheid een extra impuls te geven is eenmalig een budget beschikbaar gesteld van € 100.000. Hiervoor is ook een rijksbijdrage van € 50.000 opgenomen in 2023.
- In het Integraal Waterketenplan (IWKP) 2018-2023 is incidenteel budget opgenomen voor klimaatadaptieve maatregelen bij particulieren. In de praktijk is gebleken dat deze maatregelen beter effect hebben als deze onderdeel uitmaken van de rioolvervanging zelf en dan met name de onderlaag onder het wegdek. Als het huidige IWKP in 2023 afloopt, komt deze maatregel niet meer terug.
|
4. Overhead | - Er is in 2023 incidenteel projectbudget voor het op orde brengen van het archief- en informatiebeheer. Dit project wordt in 2023 afgerond.
|
5. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien | geen |
Reserves | - Er zijn in 2023 alleen incidentele onttrekkingen aan reserves begroot behalve onttrekkingen uit kapitaalreserves. Het totaal van de structurele onttrekking staat toegelicht in punt 2 hieronder.
|
2. Structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves
In onderstaande tabel geven we de structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves per programma weer.
Structurele toevoegingen aan reserves | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 |
|---|
Programma | | | | |
Mutatie reserves | - | - | - | - |
Totaal Algemene middelen | - | - | - | - |
Saldo structurele toevoegingen aan reserves | - | - | - | - |
| | | | |
Structurele onttrekkingen aan reserves | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 |
|---|
Programma | | | | |
Mutatie reserves | -23.455 | -155.369 | -155.369 | -192.406 |
Totaal Algemene middelen | -23.455 | -155.369 | -155.369 | -192.406 |
Saldo structurele onttrekkingen aan reserves | -23.455 | -155.369 | -155.369 | -192.406 |
|---|
Saldo structurele mutaties reserves | -23.455 | -155.369 | -155.369 | -192.406 |
|---|
