Uiteenzetting financiële positie en toelichting

1. ¹ Bedragen x € 1.000,-

1. ¹ Bedragen x € 1.000,-

Beschikbaar te stellen kredieten bij de begroting 2023 voor in totaal € 5.469.159

Bij het vaststellen van de begroting stelt de raad de kredieten uit de jaarschijf 2023 direct beschikbaar aan de ambtelijke organisatie. DIt betreft een totaal van bijna € 5.500.000, waarvan de grootste investeringen voor het beheer van de openbare ruimte zijn. Hieronder is een toelichting op de belangrijkste investeringen opgenomen. In de programma's is per investering een gedetailleerde toelichting opgenomen.

Bijdrage Regionaal Investeringsfonds (RIF) 2023 en 2024
Op basis van de overeenkomst tussen de deelnemende gemeenten en Holland Rijnland is in 2008 een Regionaal Investeringsfonds ingesteld waaruit regionale projecten worden gefinancieerd met een looptijd tot 2023. De looptijd voor dit fonds is recent verlengd met twee jaar. De bijdrage die Zoeterwoude aan dit fonds levert in zowel 2023 als 2024 bedraagt € 109.000.

Onderwijs en Sport
We zijn in 2023 de uitbreiding van het Avontuur aan het voorbereiden en vervangen de ballenvanger op sportpark Haasbroek. In totaal gaat het om € 114.000 binnen programma Samenleving.

Beheer openbare ruimte 2023
In de beheerplannen 2020-2023 is een aantal vervangingsinvesteringen opgenomen voor groenonderhoud, beschoeiingen, speelplaatsen, onderhoud van wegen, straatmeubilair, openbare verlichting en kunstwerken (bruggen). Voor 2023 levert dit een investeringsbedrag op van € 1.400.000. Dit bedrag is in overeenstemming met deze beheerplannen.
In 2023 worden de beheerplannen herzien. Vooruitlopend daarop voorzien wij al extra investeringen, die nog niet in het huidige beheerplan in het jaar 2023 waren opgenomen. Het gaat met name om twee grote reconstructies van wegen en de de vervanging van riolering van het Dorpscentrum voor een bedrag van
€ 3.200.000. In totaal bedraagt het investeringvolume voor het beheer en onderhoud in 2023 € 5.100.000.

Voertuigen en (groot) materieel Algemene Dienst
In 2023 vervangen we een aantal voertuigen en ander materieel van de Algemene Dienst, waaronder een tractor, een pickup en een snipperkar voor de tuinders, de rioolbus en een pekeloplosser. Het totaal van deze investeringen bedraagt € 174.000 .

Het BBV onderscheidt de volgende reserves:
a. de Algemene Reserve;
b. bestemmingsreserves om ongewenste schommelingen op te vangen in tarieven die aan derden in rekening worden gebracht;
c. overige bestemmingsreserves.

Het reserve- en voorzieningenbeleid wordt jaarlijks beschreven bij de begroting en de jaarrekening. Daarmee heeft de gemeenteraad twee maal per jaar een actueel beeld van de stand van de reserves en voorzieningen en de uitgangspunten bij het beleid.

De Algemene Reserve is voor incidentele zaken beschikbaar. Over het algemeen dient deze reserve als een buffer tegen onverwachte risico’s.

Bij bestemmingsreserves heeft de raad vooraf bepaald voor welke bestemming de reserve in het leven is geroepen. Ze zijn gevormd om ongewenste schommelingen in lasten of baten op te vangen of om een bepaald beleidsdoel te realiseren.

Ontwikkelingen

Algemene Reserve

De Algemene Reserve is een financiële buffer voor het opvangen van tegenvallers. Deze reserve wordt gemuteerd met rekeningoverschotten of -tekorten en onverwachte (grote) mee- of tegenvallers. Beschikkingen over en toevoegingen aan de Algemene Reserve vinden alleen plaats door middel van resultaatbestemming. De gewenste omvang van de reserve is minimaal € 2.000.000, waarvan € 1.000.000 als absolute basis voor structurele risico's en € 1.000.000 als absolute basis voor incidentele risico's.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: 2023 en 2024 € 350.000

Algemene reserve gebiedsontwikkeling
De Algemene reserve gebiedsontwikkeling is specifieke financiële buffer voor voor- en nadelen van gebiedontwikkelingen in de gemeenten. De reserve is bedoeld voor:
a. het verevenen van overschotten of tekorten van projecten vanuit ons actief grondbeleid;
b. het (tijdelijk) verevenen van voorbereidingskosten van projecten vanuit ons faciliterend grondbeleid, waarbij de intentie bestaat om deze kosten te verhalen op ontwikkelende partijen;
c. het afdekken van risico's in gebiedsontwikkelingen

Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: geen

Reserve huisvesting onderwijs

Deze reserve is bestemd voor het zorgdragen voor de huisvesting van alle Zoeterwoudse scholen. De nieuwbouw van de Brede School is in 2018 afgerond, waardoor het batig saldo vervolgens wordt aangewend voor het project nieuwbouw Bernardusschool.

De geraamde onttrekkingen hebben betrekking op het plaatsen van noodlokalen bij Het Avontuur.
Meerjarige mutaties:

Stortingen: geen

Onttrekkingen: 2023 € 39.000 en 2024 € 81.000

Reserve Volkshuisvesting
Doel van de reserve is het bevorderen van de volkshuisvesting in algemene zin en het stimuleren van, en waar nodig, financiële bijdragen verlenen aan de sociale woningbouw in het bijzonder. In de raadsvergadering van 1 juni 2017 heeft de raad de ‘beleidsregel sociale woningbouw’ en de ‘subsidieverordening sociale woningbouw gemeente Zoeterwoude 2017’ vastgesteld. In de beleidsregel is vastgelegd dat bij nieuwbouwplannen van drie of meer woningen 35% sociale woningbouw wordt gerealiseerd en er is een compensatieregeling opgenomen. Daarbij is bepaald dat het college bevoegd is om op basis van de ‘subsidieverordening sociale woningbouw gemeente Zoeterwoude 2017’ subsidie per sociale woning aan te wenden ten laste van de Reserve Volkshuisvesting. De subsidiëring van sociale woningbouw zal moeten leiden tot aantoonbare kwaliteitsverbetering en/of tot extra sociale woningbouw. Daarvoor hebben wij een subsidieverordening opgesteld waarin deze criteria zijn vastgelegd.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: 2023 t/m 2026 € 5.940 (rente startersleningen)

Reserve riolering dorp en herstel Zuidbuurtse kade

Doel van de reserve is het afdekken van kapitaallasten die zijn ontstaan door de afname van de vaste activa van de Stichting Onroerende Zaken Zoeterwoude (SOZZ). De reserve is in 2005 gevormd bij de overname van de riolering in het gebied Dorp Zuid en de Zuidbuurtsekade van de SOZZ. De bijdrage uit de reserve aan de exploitatie dient ter dekking van de kapitaallasten als gevolg van de overdracht van de materiële vaste activa uit de SOZZ. Deze bijdrage maakt onderdeel uit van de berekening van het tarief rioolrechten. Jaarlijks wordt rente aan de reserve bijgeschreven. Onttrekkingen vinden plaats volgens een vast schema waardoor de reserve in 2024 nul is.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: 2023 € 19.549

Reserve Duurzaamheid

Doel van de reserve is het dekken van de kosten van de maatregelen uit de Duurzaamheidsprogramma 2019-2022.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: 2023 € 160.000 (verlengen subsidieverordening duurzaamheid + initiavenpot duurzaamheid)

Reserve Bedrijfsvoering

Doel van de reserve is het dekken van de kosten die verbonden zijn aan deelname Servicepunt71 en de kosten die voorkomen uit de aanpassing van de organisatie naar aanleiding van de deelname.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: 2023 t/m 2026 € 14.079

Reserve SOZZ

Doel van de reserve is het beschikbaar stellen van een financiële bijdrage aan activiteiten op het gebied van kunst en cultuur. In 2020 is bij de aankoop van de Stier afgesproken dat de Stichting Kunst en Cultuur Zoeterwoude vóór 2030 een bedrag van € 6.220 terugbetaald aan de gemeente en dat dit terechtkomt in deze reserve.
Meerjarige mutaties:
Jaarlijks wordt rente aan de reserve bijgeschreven.
Stortingen: 2023 t/m 2026 € 636
Onttrekkingen: 2023 t/m 2026 € 636

Reserve compensatie NUON dividend

Doel van de reserve is het compenseren van het door verkoop aandelen Nuon in 2009 wegvallende jaarlijkse dividend. De reserve wordt aangewend voor dekking van het financieringstekort op de balans.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: geen

Reserve Afvalstoffenheffing

Het doel van de reserve is het opvangen van voor- en nadelen op de taak Reiniging. Daarmee wordt een 100%-kostendekking van de taak gegarandeerd. Jaarlijks wordt het resultaat van de taak reiniging aan de reserve toegevoegd of onttrokken.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: geen

Reserve Sociaal Domein

Doel van de reserve is het opvangen van voor- en nadelen in het Sociaal Domein.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: 2023 €165.000, 2024 € 225.000, 2025 € 50.000 en 2026 € 50.000

Reserve dekking kapitaallasten Cultuurhuis

De reserve dient ter dekking van de kapitaallasten voor de aankoop van Het Cultuurhuis in de Dorpskern. De reserve is gevormd vanuit (het voornemen tot) de verkoop van vastgoed (bilbliotheek en Suetanborg) in 2022. De voorschriften bepalen dat dekking van de aankoopkosten van het Cultuurhuis mogen worden gedekt uit een reserve. Op het moment van schrijven van deze begroting is de verkoop nog niet definitief afgerond en is de verkoopopbrengst nog niet gerealiseerd. Voorzichtigheidshalve is er daarom nog geen storting in de reserve begroot. De meerjarige kapitaallasten van de aankoop van Het Cultuurhuis zijn al wel voorzien in de reserve, aangezien deze aankoop al is afgerond. Hierdoor is het verloop van de reserve negatief gepresenteerd in deze begroting, ondanks dat er dekking beschikbaar komt uit de genoemde verkoop.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: 2023 t/m 2026 € 3.906

Reserve Toezicht en Handhaving
De Reserve Toezicht en handhaving is ingesteld bij het vaststellen van de jaarrrekening 2018 en is bedoeld voor naijlende uitgaven in de jaren nadat Omgevingsvergunningen zijn afgegeven. De raad heeft op 27 juni 2019 besloten:
a. een bedrag van € 200.000 te storten in een nieuw te vormen Reserve Toezicht en Handhaving;
b. de reserve in volgende jaren te voeden uit hoger dan geraamde opbrengsten voor het verlenen van Omgevingsvergunningen in enig jaar;
c. de reserve te maximeren tot € 200.000;
d. het college de bevoegdheid te geven de reserve op basis van de normale bedrijfsvoering te benutten voor het uitvoeren van de toezicht en handhavingstaak en in de verslaggevingsronden de raad bij eerste gelegenheid te informeren over onttrekkingen.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: 2023 € 100.000

Reserve Energietransitie
De Reserve Energietrtansitie is ingesteld bij het vaststellen van de jaarrrekening 2018 en is bedoeld om kosten in de komende jaren te kunnen dekken als gevolg van de grote opgave Energietransitie. Per jaar wordt een inschatting gemaakt van het benodigde werkbudget en dit wordt vervolgens onttrokken aan de reserve.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: geen

Reserve Grote Projecten
De Reserve Grote Projecten is ingesteld bij het vaststellen van de jaarrrekening 2018 en is bedoeld om kosten voor grote gemeenschappelijke voorzieningenen, zoals de projecten Maatschappelijk centrum Rijndijk en sporthal Klaverhal (gedeeltelijk) te kunnen dekken.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: 2023 t/m 2026 € 453.390
Onttrekkingen: geen

Reserve dekking afschrijving Bernardusschool
De reserve is ingesteld om de afschrijvingslasten van de te bouwen Bernardusschool te dekken.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: 2024 en 2025 € 151.463 en vanaf 2026 € 188.500

Reserve Omgevingswet
De reserve Omgevingswet is ingesteld om de kosten van de implementatie van de Omgevingswet te kunnen dekken.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: geen

Toelichting:

1. Beschikking over voorzieningen vinden alleen plaats indien aan het doel of de bestemming van de voorziening wordt voldaan.
2. De voorziening dient de juiste omvang (resultaatonafhankelijk) te hebben. De omvang wordt jaarlijks bezien.
3. Toevoegingen en onttrekkingen aan voorzieningen worden ten laste van de exploitatie geboekt.

Voorziening rioolrechtheffing

Het doel van de voorziening is het egaliseren van ongewenste schommelingen in de tarieven voor rioolrechten.

Artikel 229b van de Gemeentewet bepaalt dat tarieven voor rioolrechten niet hoger mogen zijn dan de geraamde lasten. Het uitgangspunt voor het rioolrecht is kostendekkende tarieven. Het saldo op het product riolering wordt verrekend met de voorziening. De omvang wordt bepaald door de kostendekkendheid van het rioolrecht over vier jaren. Volgens de huidige berekeningen zal er gedurende de komende jaren telkens een bedrag uit de voorziening worden onttrokken. De stand van de voorziening biedt daarvoor voldoende ruimte.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: 2023 € 190.164, 2024 € 160.712, 2025 € 62.205 en 2026 € 65.666

Voorziening vermoedelijke verplichtingen

Het doel van de voorziening om mogelijke claims of niet nader te benoemen risico's te kunnen dekken. Op dit moment zijn er geen specifieke risico's voorzien, waardoor het saldo van de voorziening nihil is.
Algemene risico's staan beschreven in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing. Dekking van deze risico's, als deze zich voordoen, komen niet ten laste van de voorziening vermoedelijke verplichtingen maar komen ten laste van de algemene reserve.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: geen

Voorziening wethouderspensioenen

Het doel van de voorziening is het beschikken over voldoende middelen om te kunnen voldoen aan de pensioenrechten van voormalig wethouders. Op basis van de Algemene Pensioenwet voor Politieke Ambtsdragers (de Wet APPA) hebben voormalig wethouders recht op pensioen. De kosten hiervan komen voor rekening van de gemeente. Jaarlijks wordt via een actuariële berekening de omvang van de verplichting bepaald.
Meerjarige mutaties:
Stortingen: geen
Onttrekkingen: 2023 t/m 2026 € 38.644 (uitkeringen)

1. ¹ Bedragen x € 1.000,-
2. ² Legenda berekening EMU-saldo = 1 - 2 + 3 - 4 - 5.